Mae corff Gwarchod Cefn Gwlad Cymru Wledig (YDCW) wedi rhoi ail wobr i Blas Glyn y Weddw mewn 10 mlynedd. Gweler dyfyniad y wobr gan Gadeirydd YDCW Frances Lynch Llewellyn isod.
Dyfyniad y wobr gan Gadeirydd YDCW Frances Lynch Llewellyn.
Rheswm dros y wobr : Caffi Newydd yn Oriel Gelf Plas Glyn y Weddw, Llanbedrog
Yn 2013 rhoddodd Cangen Sir Gaernarfon o YDCW Wobr Cymru Wledig i Blas Glyn y Weddw am greu theatr awyr agored gyffrous a gwella’r coetir o’i amgylch. Ers hynny, mae’r cyfleuster awyr agored newydd hwn wedi bod yn ychwanegiad enfawr at fynediad a hamdden, a’r Oriel Gelf wedi ffynnu i’r fath raddau fel bod angen caffi mwy a chegin well.
Mae'n wych, yn y cyfnod anodd hwn, nad adeiladu ystafell wydr fwy yn unig oedd yr ymateb, ond adeiladu rhywbeth tebyg nad ydym erioed wedi'i weld -- ac eithrio ar lan y môr! Trwy gyfres o gyd-ddigwyddiadau gwyrthiol cysylltodd Gwyn Jones a’i Ymddiriedolwyr â’r cerflunydd Matthew Sanderson ac yn ddiweddarach â’r pensaer Seb Walker o Mark Wray Architects a’u partneriaid peirianyddol Fold Engineering.
Mae Matthew Sanderson yn aml wedi cymryd ei ysbrydoliaeth o fyd natur ac yn achos y comisiwn hwn, sydd wedi’i leoli o fewn Ardal Gadwraeth Forol, daeth yr ysbrydoliaeth honno o’r môr, gan ddraenog y môr i fod yn fanwl gywir. Mae cregyn draenog y môr wedi'u dylunio'n wych: maent yn edrych yn fregus ond mewn gwirionedd maent yn gryf iawn oherwydd eu crymedd a'u hasennau dyrchafedig. Ysbrydolwyd siâp yr adeilad ganddynt ac adlewyrchir creadur môr lleol arall, Cregyn Llong, yn ei arwynebau gweadog, sy'n adlewyrchu golau. Mae cael y weledigaeth yn un peth - mae gwneud iddo sefyll yn beth arall! Dyma lle daeth Mark Wray Architects, Fold Engineering a chwmni adeiladu OBR Construction i mewn – her y maent wedi’i chyflawni’n wych!
Byddai'r strwythur newydd hwn yn ychwanegiad gwych i'r Oriel pe bai'n sefyll yno ar ben ei hun. Ond mewn gwirionedd mae'n diwallu'r holl anghenion ymarferol ac yn lleddfu'r problemau y gofynnwyd iddo fynd i'r afael â nhw. Nid yw’n fwy na’r ystafell wydr o’r ugeinfed ganrif y mae’n ei disodli, ond mae ei ofod yn llawer iawn yn fwy hyblyg a thu ôl iddo mae cegin newydd sbon. Mae'r aildrefnu hefyd wedi cynnig cyfleoedd i wella amwynderau hanfodol eraill. Mae Plas Glyn y Weddw yn Adeilad Rhestredig pwysig a allai fod wedi achosi i’r Ymddiriedolwyr fwrw ymlaen yn or ofalus ac yn ddi-dychymyg, ond mae’r creadur môr hyfryd, ystyrlon a diddorol hwn sy’n eistedd wrth ymyl y plasdy Gothig wedi llwyddo i ennill dros warchodwyr traddodiadol hyd yn oed!
Rydyn ni’n siŵr y bydd y Caffi hwn yn plesio pawb sy’n ei weld, a phawb sy’n ei ddefnyddio, a dyna pam rydyn ni’n rhoi ein Gwobr Cymru Wledig iddo. Mae’r wobr hon hefyd yn deyrnged i weledigaeth a dewrder Ymddiriedolwyr y Plas wrth fabwysiadu’r cynllun arloesol a llwyddiannus hwn.
Frances Lynch Llewellyn
Cadeirydd
Hydref 19, 2023.
