Rydym yn falch iawn o gael gweithio gydag artistiaid o Ben Llŷn, John Egan a Junko Mori, i gefnogi a helpu i ddatblygu eu prosiect cyffrous Coed / Coexist.
Roedd y ffocws ar goed a choetir yn greiddiol iddo, gan chwilio am ein cysylltiadau ehangach, ein dyheadau a’n dibyniaeth ar yr ecosystemau hyn yr ydym i gyd yn rhan ohonynt, tra’n dathlu’r ardal leol a chymunedau Pen Llŷn.
Bu lansiad Coed / Coexist ar ffurf symposiwm yn diwrnod o hyd, ac yn dod â safbwyntiau diwylliannol, gwyddonol a lleol ynghyd, gan rhannu diddordeb a gwybodaeth yr unigolion gyda'r rhai a fynychodd. Bwriad y digwyddiad oedd tanio syniadau a gweithredu fel catalydd ar gyfer datblygiad y prosiect yn y dyfodol, gan gynnig cydweithredol uchelgeisiol i arddangos gwaith creadigol newydd a chynnig ymgysylltiad cyhoeddus a chymunedol ym Mhlas Glyn y Weddw a’r cyffiniau yn 2026.
© 2025 Gareth Jenkins Photography, Plas Glyn-y-Weddw. Cedwir pob hawl.
Un o Ddyffryn Conwy ydi Daloni yn wreiddiol, ond mae wedi byw yn Llŷn ers blynyddoedd lawer bellach. Mae hi’n fam i bump o blant, yn sylfaenydd Cwt Tatws yn Nhudweiliog ac wedi bod yn darlledu ar radio a theledu ers pymtheng mlynedd ar hugain. Mae ganddi ddiddordeb mawr mewn celf cyfoes.
Ganed Junko yn Yokohama, Japan ym 1974. Datblygodd ei chysyniad craidd, “tyfu ffurfiau trwy ailadrodd” o gwmpas graddio o Goleg Celfyddydau Camberwell, Llundain yn 2000. Symleiddiodd ei hymarfer a datblygodd ffurfiau mwy cerfluniol trwy ddefnyddio technegau gof traddodiadol. Sefydlodd ei gweithdy ym Mhen Llŷn yn 2010, lle mae wedi’i hamgylchynu’n llwyr gan natur ysbrydoledig. Mae ei gweithiau mewn llawer o amgueddfeydd rhyngwladol, gan gynnwys yr Amgueddfa Brydeinig, Amgueddfa Genedlaethol yr Alban ac Amgueddfa Gelf Honolulu.
John Egan: Mae Making Little yn deillio o werthfawrogiad dwfn o'r amgylchedd naturiol, ac mae'r dyluniad yn uniongyrchol gysylltiedig ag ef. Mae'n ceisio gwneud gwrthrychau hardd hirhoedlog a darnau untro, a thrwy hynny gloi carbon ym mhob gwrthrych a wneir. Dim ond deunydd o ffynonellau lleol y mae'n eu defnyddio, sy'n golygu bod ôl troed pob gwrthrych yn fach ac yn gweithio mewn cytgord â'u hamgylchedd. Yr amgylchedd a'i effaith arno yw ei egwyddorion arweiniol a dyma sy’n siapio ei ddyluniadau.
Merch o Dudweiliog yw Gwenan ac wedi treulio cyfnod yng Nghaerdydd lle ennillodd radd anrhydedd mewn Celfyddyd Gain daeth yn ol i Ben Llŷn. Mae hi’n gweithio i Brifysgol Bangor ers 2014, ac yn Reolwr Prosiect Ecoamgueddfa Llŷn ers 2023. Mae hi’n gyfrifol am reoli’r prosiect o ddydd i ddydd a datblygu’r adnoddau sy’n hyrwyddo’r ardal arbennig hon.
Ffermwr glaswelltir yw Dafydd. Fodd bynnag, ar y tir mae ardaloedd gwasgaredig o goetir conwydd a choetir collddail. Mae'r tri parth gwahanol hyn yn gwbl ar wahân i'w gilydd tra bod dau yn cynnwys un rhywogaeth o un oedran - rhygwellt ar y tir fferm, Sbriws Sitca yn y coetir conwydd. Mae'r coetir collddail yn cynnwys sawl rhywogaeth o goed o’r un oedran yn fras. Ychydig o ryngweithio canfyddadwy sydd rhwng yr ardaloedd ac ar wahân i'r coetiroedd collddail, prin yw'r amrywiaeth o fflora a ffawna. Mae Dafydd ar daith i weld sut y gall esblygu’r sefyllfa i gynyddu amrywiaeth, rhyngweithio, gwytnwch a defnyddiau – er mwyn creu helaethrwydd.
Mae Dave Lamacraft yn Uwch Arbenigwr Cennau a Bryoffytau yn Plantlife. Boed yn brin neu’n gyffredin, mae Dave Lamacraft wrth ei fodd â phob cen. Fe'i gwelir yn aml â'i drwyn wedi'i wasgu yn erbyn coed a chreigiau, a gall ddod o hyd i bethau prin a chudd yn y cilfachau lleiaf. Mae angerdd Dave wedi ysbrydoli eraill di-ri dros y blynyddoedd i ddod a rheolaeth i goetiroedd a chynefinoedd eraill sy'n diogelu dyfodol yr organebau swynol hyn.
Cass Crocker yw Swyddog Cysylltiadau Natur Plantlife. Mae Cass yn hyrwyddo dull sy'n canolbwyntio ddiogelu ac adfer natur o ogwydd pobl. Mae ganddi gefndir yn y celfyddydau ac ymunodd â Plantlife yn 2020 gan ymgysylltu â chymunedau trwy brosiectau adfer mannau gwyrdd ac adfer dolydd. Yn 2023, datblygodd strategaeth ymgysylltu â phobl CNC ar gyfer y rhaglen Natur am Byth, sy’n uno 9 o gyrff anllywodraethol amgylcheddol i gyflwyno rhaglen adfer rhywogaethau fwyaf Cymru. Mae Cass yn hyrwyddwr dros gydweithio rhag-amgylcheddol sy’n uno holl garfanau cymdeithas ac mae wrthi’n datblygu Strategaeth
Pobl a Diwylliant Plantlife.
Mae Deanne Doddington Mizen yn paentiwr a cherflunydd ffigyrol wedi’i lleoli ym Methesda, Gogledd Cymru. Gyda ffocws ar y ffurf ddynol a’n cysylltiad cynhenid â’r tir, mae ei hymarfer yn archwilio’r hyn y gellir ei gyflawni gan ddefnyddio deunyddiau naturiol lleol a chynaliadwy, megis gwlân, gwastraff llechi a phren.
Artist o Gymru yw Manon Awst sy’n creu cerfluniau, perfformiadau a gweithiau celf safle-benodol gyda naratifau ecolegol wedi eu gwau iddynt. O batrymau mawndiroedd i weadau’r parth rhynglanwol, mae hi’n archwilio ffyrdd y mae defnyddiau yn glynu at leoliadau a chymunedau ac yn eu trawsnewid. Derbyniodd Wobr Artist Sefydliad Henry Moore yn ddiweddar ac ar hyn o bryd mae’n Gymrawd Cymru’r Dyfodol, sy’n rhan o raglen Natur Greadigol Cyngor Celfyddydau Cymru a Chyfoeth Naturiol Cymru. Ar gyfer digwyddiad Coed Coexist, bydd yn rhannu ffrwyth ei hymchwil creadigol ar dirweddau mawnaidd lleol.
Mae Dan yn ddylunydd tirluniau wedi ei leoli ym Methesda, Eryri. Nodweddir ei erddi gan feiddgarwch ac elfennau chwareus ond maent hefyd yn gryf eu cyd-destun, manteisia ar gyfleoedd i ddefnyddio planhigion prin o fewn cilfachau ecolegol yn y gofodau y mae'n eu dylunio. Mae celfyddyd gain, crefft, diwylliant a phensaernïaeth yn ogystal a garddwriaeth a botaneg yn ddylanwadau arno.
"Rwyf wedi gweithio ym maes coedwigaeth a chadwraeth ers dros 20 mlynedd bellach.
Mae pwyslais mawr ar gael pobl a chymunedau i gysylltu ac mae coed a natur bob amser wedi bod yn rhan bwysig o'r gwaith - gan amrywio o gylchoedd meithrin yn dysgu trwy sesiynau ysgol goedwig i brosiectau partneriaeth i warchod a gwella coetiroedd sydd o bwysigrwydd rhyngwladol. Mae fy swydd ar hyn o bryd yn cynnwys arwain ar waith Bioamrywiaeth yng Ngwynedd, yn ogystal a Phrosiect y Lôn Goedsydd yn rhan o gynllun Partneriaeth Natur Gwynedd.
Mae'r Lôn Goed yn gynefin unigryw, ac mae’r project yn edrych ar wella cysylltedd cynefin ar hyn y lôn gan ddehongli y byd natur sydd yn galw’r cynefin yma yn gartref. Bydd gweithiau celf newydd yn cael eu comisiynu fel rhan o’r cynllun dehongli gan adlewyrchu pwysigrwydd y safle." - Lea Connelly
Mae David Nash yn gerflunydd o fri sy'n byw ac yn gweithio yn y Blaenau Ffestiniog. Yn cael ei gydnabod am ei feistrolaeth o bren a deunyddiau naturiol, mae ei waith yn adlewyrchu cysylltiad dwfn â'r amgylchedd, gan ddewis ffurfiau organig a rhinweddau cynhenid yn ei ddeunydd. Mae ei gerfluniau'n amrywio o osodiadau anferth i ddarnau cywrain, agos-atoch ac maent yn atseinio ag egni cysefin, gan ddal hanfod twf, dadfeiliad, ac adfywiad. Mae taith artistig Nash yn dysteb i'w ddealltwriaeth ddofn o'r byd naturiol, lle mae pob darn yn ddeialog rhwng ymyrraeth dynol a grymoedd natur.